ธรรมนูญครอบครัว มักเขียนขึ้นตามความต้องการของผู้นำ
ธรรมนูญครอบครัว มักเขียนขึ้นตามความต้องการของผู้นำ
ความขัดแย้งเกิดขึ้นได้ตลอดเวลา โดยเฉพาะในครอบครัวที่มีธุรกิจร่วมกัน ยิ่งเป็นครอบครัวใหญ่ปัญหาชวนปวดหัวก็ยิ่งเพิ่มขึ้นเป็นทวีคูณ ปัจจัยหลักที่ทำให้สมาชิกในครอบครัวเกิดความขัดแย้ง ความคิดเห็น ทัศนคติ วิสัยทัศน์ไม่ตรงกัน ส่วนมากมักเกิดขึ้นในครอบครัวที่มีจำนวนสมาชิกเยอะ มากคนมากความคิดเห็น สุดท้ายอาจลงเอยด้วยการชิงดีชิงเด่นในครอบครัว แนวทางแก้ไข ควรมีการพูดคุย สร้างความเข้าใจ ให้ทุกคนแสดงความคิดเห็น เพื่อหาข้อยุติและปรับวิสัยทัศน์ของสมาชิกในครอบครัว เลือดไม่ได้ข้นกว่าน้ำเสมอไป เรื่องเงิน ๆ ทอง ๆ ไม่เข้าใครออกใคร หลาย ๆ บ้านอาจประสบปัญหาเรื่องสวัสดิการลูก ๆ หลาน ๆ ไม่เท่ากัน ลูกคนเล็กออกรถใหม่ แต่ไม่ได้มีหน้าที่อะไร ในขณะที่พี่คนโตทำงานหนักแต่ยังใช้รถคันเก่า จนเกิดเป็นรอยร้าวระหว่างพี่น้อง ควรวางรากฐานระเบียบและกติกาการเบิกสวัสดิการของแต่ละคน แต่ละครอบครัว และมีการแบ่งบทบาท หน้าที่ให้สมาชิกอย่างชัดเจน ขาดมืออาชีพที่เข้ามาช่วยจัดการ วางรากฐานและกติกาให้เป็นระบบ เพระนอกจากการสร้างกติกาให้สมาชิกในครอบครัวปฏิบัติตาม การวางรากฐานที่ดีให้ครอบครัว คือการวางแผนตั้งแต่เริ่มต้น ไปจนถึงการส่งต่อ และสร้างวิสัยทัศน์ในอนาคตให้กับธุรกิจ ควรมีผู้เชี่ยวชาญเข้ามาช่วยในการวางแผน สร้างกติกา จัดสรรบทบาท วางรากฐานและวัฒนธรรมของครอบครัวให้กับสมาชิก ในฐานะคนกลางที่ไม่มีส่วนได้ส่วนเสียในครอบครัว ให้ 𝑰𝒅𝒐𝒍 𝑷𝒍𝒂𝒏𝒏𝒆𝒓 ช่วยจัดการปัญหาที่จะทำให้ธุรกิจครอบครัวของคุณไปต่อได้ยาก เพราะเราคือผู้เชี่ยวชาญสำหรับธุรกิจครอบครัวและธุรกิจกงสีโดยเฉพาะ จุดเด่นของเราคือการเป็นที่ปรึกษาแบบ One-Stop… Continue reading รวมปัญหาขัดแย้งบ่อยในธุรกิจครอบครัว
ธุรกิจครอบครัวถือเป็นประเภทธุรกิจที่เสริมรากฐานความมั่นคงให้กับเศรษฐกิจโลก ที่ไม่ใช่แค่ในไทยหรือประเทศภายในเอเชียเท่านั้น ที่ดำเนินกิจการครอบครัวซึ่งส่งต่อกันมาแบบรุ่นต่อรุ่น เพราะธุรกิจครอบครัวถือได้ว่าเป็นรูปแบบการทำธุรกิจที่เก่าแก่และมีประวัติศาสตร์อันยาวนาน ไม่ว่าจะในไทย เอเชีย หรือประเทศฝั่งตะวันตกเองก็ตาม Idol Planner ได้รวบรวมแนวคิดของแบรนด์ต่างชาติที่ไม่เคยหยุดนิ่งในการมุ่งมั่นพัฒนาธุรกิจครอบครัว จนสามารถสืบทอดมาจนถึงทายาทรุ่นหลังได้มากกว่าร้อยปีมาให้ทุกคนได้เรียนรู้แนวคิดใหม่ ๆ เกี่ยวกับธุรกิจครอบครัวมาไว้ในบทความนี้แล้วค่ะ โรงหล่อระฆังที่เกือบล่มสลาย แต่ไปต่อได้กว่า 700 ปี Pontificia Fonderia Marinelli ธุรกิจครอบครัวในประเทศอิตาลีที่มีอายุยาวนานกว่า 700 ปี ก่อตั้งขึ้นราว ๆ ปี ค.ศ.1200 นับเป็นธุรกิจครอบครัวที่เก่าแก่เป็นอันดับ 1 ในยุโรป ในปัจจุบันโรงหล่อระฆังดังกล่าวอยู่ในความดูแลของรุ่นที่ 26 และเป็นผู้ผลิตระฆังใบใหม่ให้กับหอเอนปิซ่าเมื่อปี 2004 ความท้าทายในด้านธุรกิจนั้น ก็คือความผันผวนของโลก อย่างที่เห็นได้ชัดจากการที่ศาสนาไม่ได้รับความนิยมเหมือนสมัยก่อน คนเคร่งครัดน้อยลง และมีแนวโน้มที่ผู้ศรัทธาเองก็จะน้อยลงในอนาคต ทางครอบครัว Marinelli จึงทำการกระจายความเสี่ยง ด้วยการขยายธุรกิจ เช่น พิพิธภัณฑ์ระฆัง ซึ่งเป็นธุรกิจที่ไม่เบียดเบียนธุรกิจเดิมและช่วยเอื้อให้กับธุรกิจหลัก ทางด้านครอบครัว Marinelli มีแนวคิดว่า หัวใจสำคัญของการทำธุรกิจครอบครัว ไม่ใช่แค่การทำให้ลูกค้าประทับใจ เพราะปัจจัยสำคัญที่จะทำให้ธุรกิจไปต่อได้คือสมาชิกครอบครัวต้องมีความสุข มีความสัมพันธ์ที่ดีต่อกันและกัน เพราะความสุขและความภูมิใจในการเป็นส่วนหนึ่งของธุรกิจ เป็นแรงผลักของสมาชิกในการพัฒนาธุรกิจให้เติบโตไปเรื่อย… Continue reading ศึกษาแนวคิดธุรกิจครอบครัวแบรนด์ต่างชาติ สืบทอดธุรกิจมากว่าร้อยปี
ในช่วงหลายปีที่ผ่านมาเราอาจได้ยินข่าวครึกโครมเกี่ยวกับทรัพย์สินในครอบครัวที่ประกอบธุรกิจร่วมกัน โดยเฉพาะของครอบครัวที่บริหารธุรกิจในระบบกงสี ซึ่งเป็นประเภทธุรกิจที่มีจำนวนมากในประเทศไทย ทั้งขนาดเล็กไปจนถึงขนาดใหญ่ แม้ในบางกรณีจะมีการจัดทำพินัยกรรม แต่ก็มีความเสี่ยงที่ลูกหลานจะทำการฟ้องร้องแย่งมรดกในกรณีต่อมา เพราะธุรกิจประเภทกงสีส่วนใหญ่ มักจะประสบความสำเร็จมาตั้งแต่รุ่นพ่อรุ่นแม่ ลูกหลานทุกคนมีส่วนร่วมในธุรกิจกงสี ถึงบางครอบครัวจะมีการวางตัวผู้สืบทอดไว้ชัดเจนหรือไม่มีการวางตัวก็ตาม อาจทำให้ทายาทคนอื่น ๆ รู้สึกไม่ได้รับความเป็นธรรมจากส่วนแบ่งที่ได้รับ เนื่องจากลูกหลานแต่ละคน มีหน้าที่ในธุรกิจครอบครัวไม่เท่ากัน บางคนอาจรู้สึกว่าตนเองเป็นผู้ที่ทำให้ธุรกิจประสบความสำเร็จมากขึ้น ทำหน้าที่มากกว่าพี่น้องคนอื่นและทำได้ดีกว่าคนอื่น ถ้าใช้แนวทางแบ่งมรดกด้วยการทำพินัยกรรม ทายาทก็จะเกิดการคาดหวัง เมื่อผลลัพธ์ไม่เป็นไปตามที่คาดหวัง ก็จะกลายเป็นต้นตอของปัญหาทะเลาะเบาะแว้งกันในครอบครัว โดยเฉพาะในกรณีที่ไม่ได้วางตัวผู้สืบทอดธุรกิจเอาไว้ อาจจะทำให้สมาชิกในครอบครัวคนใดคนหนึ่งใช้โอกาสนี้ในการปลดพี่น้องและหลาน ๆ คนอื่น ๆ ออกจากบทบาทในธุรกิจกงสี และแต่งตั้งลูก ๆ ซึ่งเป็นสายตรงของตัวเองขึ้นมาดำเนินการแทน ก็เป็นกรณีที่มีให้เห็นกันทั่วไป จะเห็นได้ว่าแนวทางการแก้ไขปัญหาอย่างการแต่งตั้งผู้สืบทอดธุรกิจ อาจจะยังไม่เพียงพอที่จะทำให้สมาชิกในครอบครัวสมานฉันท์กัน เพราะภายในครอบครัวขาดข้อตกลงร่วมกันที่เรียกว่า “ธรรมนูญครอบครัว” ธรรมนูญครอบครัวเป็นเหมือนการสร้าง “วัฒนธรรมภายในครอบครัว” ให้สมาชิกทุกคนปฏิบัติตามข้อตกลงที่มีร่วมกัน เพื่อสร้างบรรทัดฐานที่ชัดเจน ให้สามารถรองรับสมาชิกที่จะเพิ่มจำนวนขึ้นและการเติบโตของธุรกิจครอบครัวที่จะขยายตัวมากขึ้นในอนาคต การสร้างวัฒนธรรมของครอบครัวควรเริ่มตั้งแต่รายละเอียดเล็ก ๆ ไปจนถึงรายละเอียดใหญ่ ๆเช่น▶ การจัดตั้งสภาครอบครัวที่จะเข้ามาดูแลสมาชิกทั้งหมด ต้องมีการกำหนดคุณสมบัติที่ชัดเจนของคนที่จะเข้ามาเป็นตัวแทน▶ กำหนดบทบาทและหน้าที่ของสมาชิกในครอบครัวแต่ละคน▶ สร้างข้อตกลงเรื่องสวัสดิการของสมาชิกภายในครอบครัว การบริหารจัดการทรัพย์สินภายในครอบครัว▶ สร้างกติกาในการลงคะแนนเสียงหรือมติ ในวาระต่าง ๆ ของครอบครัว▶ จัดตั้งการประชุมระหว่างสมาชิกในครอบครัว อาจจะเป็นการประชุมประจำปี… Continue reading ย้อนรอยศึกสายเลือดผ่านระบบกงสีและความสำคัญของธรรมนูญครอบครัว
สภาครอบครัวสำคัญอย่างไร ธุรกิจครอบครัวถือเป็นกลไกสำคัญของการขับเคลื่อนในระบบเศรษฐกิจไม่ว่าจะเป็นในประเทศไทยหรือในระดับโลก เมื่อพิจารณาแล้วจะพบว่าธุรกิจส่วนใหญ่มีรากฐานการเติบโตมาจากธุรกิจที่เป็น Family Business เพื่อสืบทอดกิจการมากจากรุ่นสู่รุ่น และดำเนินธุรกิจต่อไปได้อย่างยั่งยืน อันเป็นผลเนื่องมาจากสมาชิกในครอบครัวนั้นมีความความรัก ความสามัคคีต่อกัน ผสานความเป็นน้ำหนึ่งใจเดียวกันเพื่อช่วยให้ธุรกิจของครอบครัวขับเคลื่อนต่อไปได้ จึงต้องมีการสร้างระบบอย่างเข้มแข็งชะลอปัญญาที่จะเกิดขึ้นตามมาในอนาคต และเป็นข้อตกลงในการทำงานเพื่อให้มีประสิทธิภาพดียิ่งขึ้น โดยทางสมาชิกของครอบครัวแต่งตั้งบุคคลขึ้นมาทำหน้าที่เป็นคนกลางของครอบครัวที่เข้ามาช่วยสร้างระบบครอบครัวให้มีความสมบูรณ์มากขึ้นโดยเรียกว่าระบบ “ สภาครอบครัว (Family Council) ” เป็นตัวแทนของสมาชิกในครอบครัว เพื่อเข้ามากำกับดูแลสมาชิกในครอบครัว และธุรกิจภายในครอบครัว เพื่อถ่ายทอดคุณค่า วัฒนธรรม วิสัยทัศน์ และการวางแผนร่วมกัน อีกทั้งเพื่อเปิดโอกาสให้สมาชิกในครอบครัวได้มีโอกาสสื่อสารกันมากขึ้น และสร้างความสมัครสมานสามัคคีของสมาชิกในครอบครัว ดำเนินการเป็นไปตามกฎระเบียบของครอบครัวที่วางไว้ สภาครอบครัวควรจัดตั้งเมื่อไหร่ เมื่อสมาชิกในครอบครัวเริ่มมีคนหลายช่วงอายุ และจำนวนสมาชิกในครอบครัวเพิ่มจำนวนมากขึ้นมีการวางแผนให้สมาชิกในครอบครัวเริ่มเข้ามาสานต่อธุรกิจ และเข้าบริหารงานในธุรกิจของครอบครัว พร้อมทั้งธุรกิจของครอบครัวเริ่มเติบโตมองเห็นภาพในระยะยาวในการขยายธุรกิจของครอบครัว เพื่อเป็นการวางแผนล่วงหน้าจึงต้องสรรหาบุคคลที่มีความสามารถเข้ามาดำเนินงานบริหารธุรกิจของครอบครัว และเข้ามาบริหารจัดการเรื่องภายในครอบครัวเพื่อให้เกิดประสิทธิภาพในทุกๆด้าน อีกทั้งเพื่อเป็นการกระชับความสัมพันธ์ของสมาชิกในครอบครัวอีกด้วย เพื่อเป็นการสร้างบรรทัดฐานที่ชัดเจนจึงต้องมีการจัดตั้งสภาครอบครัว เพื่อเป็นคนกลางที่เข้าดูและจัดการในส่วนนี้ คนกลางมีหน้าที่เข้ามาดูแลบริหารธุรกิจของครอบครัว หรือเข้ามาบริหารจัดการเรื่องภายในครอบครัว เรื่องทรัพย์สินของครอบครัว สร้างระบบในการสื่อสารของสมาชิกภายในครอบครัว ให้ทราบสร้างข้อกำหนดโครงสร้างในการอยู่ร่วมกันของสมาชิกในครอบครัว หรือการบริหารจัดการธุรกิจครอบครัว กระบวนการตัดสินใจ และบทบาทหน้าที่ของสมาชิกครอบครัวจึงมีความสำคัญต่อไปซึ่งอาจไปกำหนดไว้ในธรรมนูญครอบครัว สภาครอบครัวจัดตั้งเพื่อวัตถุประสงค์อะไร ▶ เพื่อเปิดโอกาสให้สมาชิกในครอบครัว สื่อสารติดต่อกันได้ง่ายขึ้น▶ เพื่อสร้างความสามัคคีของคนในครอบครัว ช่วยลดปัญหาความขัดแย้งที่เกิดขึ้น▶ เพื่อสร้างข้อตกลงในการอยู่ร่วมกันภายในครอบครัว▶ เพื่อเป็นศูนย์กลางการฝึกอบรม ให้ลูกหลานที่เป็นสมาชิกในครอบครัวมีโอกาสได้เข้ามาศึกษา▶… Continue reading สภาครอบครัว คืออะไร? ทำไมคนทำธุรกิจครอบครัวต้องตั้งสภาครอบครัว
อะไรคือการจัดประชุมครอบครัว 1st Talk Family Meeting เมื่อพูดถึงการประชุมครอบครัว คุณจะนึกถึงเรื่องอะไร? ▶ กินข้าวร่วมกัน? ▶ วันเกิดคนในครอบครัว? ▶ ฉลองรับปริญญาลูกหลาน? ▶ คนในครอบครัวเจ็บป่วย? ▶ คนในครอบครัวทะเลาะกัน? ▶ ขยายธุรกิจใหม่? ▶ สภาพคล่องมีปัญหา ต้องกู้ธนาคารเพิ่ม? หรือ ▶ ทรัพย์สินและธุรกิจของครอบครัว จะจัดการและส่งต่อกันอย่างไร? รูปแบบของการประชุมแต่ละครอบครัวมีความแตกต่างกันไป ส่วนมากที่พบเห็นมักจะเป็นแบบไม่เป็นทางการ แต่ก็มีบางครอบครัวที่มีการจัดประชุมแบบมีระบบ ปรึกษากันเรื่องของการจัดการธุรกิจแบบเป็นประจำสม่ำเสมอ ในขณะที่บางครอบครัวใช้การพูดคุยแบบไม่เป็นทางการ และจะจัดประชุมแบบเป็นทางการก็ต่อเมื่อมีเรื่องสำคัญต้องแจ้งให้ทราบหรือต้องตัดสินใจร่วมกันเท่านั้น ซึ่งส่วนมากก็จะเป็นเรื่องที่ไม่ค่อยดีสักเท่าไร การประชุมครอบครัวทั่วไป มักจะไม่ได้มีการจดบันทึกการประชุม กติกาในเรื่องต่างๆ ก็มักจะเป็นแบบอะลุ้มอล่วย ข้อตกลงในเรื่องต่างๆ ก็ขึ้นอยู่กับสถานการณ์ และส่วนใหญ่มักจะขาดความชัดเจน ! เมื่อไม่มีเรื่องสำคัญก็ไม่จำเป็นต้องประชุม ….แล้วครอบครัวของคุณล่ะเป็นแบบไหน? การประชุมครอบครัวครั้งแรก คือการประชุมแบบเป็นทางการครั้งแรกของสมาชิกในครอบครัว ในเรื่องต่างๆที่สำคัญมาก เช่น เรื่องการจัดการทรัพย์สินของครอบครัว การรักษาและส่งต่อมรดกของครอบครัว การสืบทอดทางธุรกิจ การจัดการทางภาษี ตลอดไปจนถึงการรักษาความสัมพันธ์และดูแลกันและกันของสมาชิกครอบครัวในระยะยาว เชื่อว่าหลาย ๆ ครอบครัวมีการจัดประชุมพูดคุยกันอยู่บ้างแบบไม่เป็นทางการ… Continue reading การจัดประชุมในธุรกิจครอบครัวคืออะไร?
มรดก พินัยกรรม เมื่อพูดถึงสองสิ่งนี้ หลายคนมักจะคิดว่าการวางแผนมรดกและการจัดทำพินัยกรรมเป็นเรื่องของคนรวย คนที่มีอายุเยอะแล้ว หรือเป็นเรื่องของคนที่มีทรัพย์สินจำนวนมาก จึงไม่ค่อยเริ่มวางแผนมรดก
สาเหตุที่ธุรกิจครอบครัวมักจะส่งต่อไปได้ไม่เกิน 3 รุ่นก็ล่มสลาย เกิดจากปัจจัย 3 เรื่องใหญ่ๆ ด้วยกัน
ปัญหาคลาสสิกที่ธุรกิจครอบครัวมักจะพบเจอ เช่น การแบ่งทรัพย์สินที่ไม่มีความเท่าเทียม หรือไม่มีความเป็นธรรมต่อสมาชิกในครอบครัว ตัวอย่างกรณีสมาชิกทุ่มเทให้กับการทำงานให้กับธุรกิจครอบครัวไม่เท่ากันแต่กลับได้ผลลัพธ์ หรือผลตอบแทนที่เท่ากัน ซึ่งจะก่อให้เกิดปัญหาเล็ก ๆ ที่อาจสะสมกลายเป็นเรื่องใหญ่ในอนาคต ดังนั้นเครื่องมือที่จะเข้ามาช่วยแก้ปัญหาที่ว่ามานี้นั่นคือ “ธรรมนูญครอบครัว”
ความหมายของธรรมนูญครอบครัวไม่ได้มีบัญญัติไว้ในกฎหมาย แต่คือกฎบ้าน สำหรับแต่ละครอบครัวใช้เป็นข้อตกลง หรือกติกาที่ทุกคนในครอบครัวรับรู้ และยอมปฏิบัติตามในการอยู่ร่วมกัน โดยเฉพาะการเข้ามาทำงานร่วมกันในธุรกิจครอบครัวเพื่อป้องกันไม่ให้เกิดปัญหาในอนาคต ซึ่งไม่มีผลบังคับใช้ตามกฎหมายแต่มีเอกสารบางฉบับที่สามารถทำให้มีผลบังคับตามกฎหมายได้
สรุปสั้นๆง่ายๆได้ว่า“ธรรมนูญครอบครัว” คือ กฎ กติกาในการอยู่ร่วมกันรวมไปถึงการทำธุรกิจร่วมกันของสมาชิกในครอบครัว
ธุรกิจครอบครัว Family Business นับเป็นส่วนสำคัญที่ช่วยขับเคลื่อนเศรษฐกิจของประเทศไทย โดยคิดเป็นสัดส่วนกว่า 80% ของกิจการทั้งหมดในไทย แต่ในทางกลับกันเราจะเห็นจากผลสำรวจหลากหลายที่ บ่งบอกว่าธุรกิจเหล่านั้นมีอัตราการเหลือรอดไม่ถึง 5% เมื่อดำเนินกิจการมาถึงรุ่นที่ 4
